یلدا در مازندران قدمتی دیرینه دارد همانند بسیاری از آیین‌های مخصوص محلی مزین به آداب و روش‌هایی است.
شب یلدا در زبان مازندرانی «چله شو» خوانده میشود. و شب نخست این چهل شب را «گت چله» می‌گویند.در این شب، زنان خانه از صبح روز آخر پاییز مشغول به کار می‌شوند، آن‌هاخانه را برای برپایی مراسمی سنتی آماده می کنند. در اعتقادات مازندرانی‌ها چله شو شب مهم و پرشگونی است و همه افراد خانواده دور هم جمع می شوند و با خوردن هندوانه، ماست، میوه و آجیل(گندم بوده داده، نخود برشته، تخم هندوانه و کدو، بادام، پسته، کشمش، انجیر و توت خشک)، و برخی میوه‌های محلی مانند «کِنِس» سرمای فصل زمستان را از خود دور می کنند.
یکی از مهمترین و خوشمزه ترین شیرینی‌های مازنی‌ها در این شب «پشت زیک» است که با کنجد و شکر درست می شود. آنها معتقدند که با خوردن ماست یا هندوانه در شب یلدا، هرگز در زمستان سردشان نخواهد شد.بئودونه هم از دیگر شیرینی های مازندرانی در این شب است که با برنج خشک شده تهیه میشود.
بسیاری از خانواده ها در چله شو، پس از خوردن شام، برای شب نشینی چله شو به خانهً خویشاوند بزرگتر می روند.
در این شب دختران دم بخت با پوشاندن صورت خود از هفت خانه چیزی می گیرند اگر کسی آنها را ندید و نشناخت حتما به آنچه نیت کرده اند، می‌رسند،
پیران اعتقاد دارند که در این شب زمین نفس می کشد و از این به بعد روزها به اندازه یک جو بلند شده و شب ها کوتاه می گردد.
در روستاهای مازندران با اعتقاد بر اینكه خیرات كردن در اول شب زمستان موجب زیاد شدن روزی می شود با كمك كردن به فردی كه معروف به «آل» است و با سیاه كردن صورت خود و پوشیدن لباسی كه هویتش معلوم نشود با رفتن به درب خانه های مردم برای نیازمندان آذوقه زمستان را جمع آوری می‌كند،
خواندن داستانهای كهن مازندرانی،شعرهای امیرپازواری شاعركهن مازندرانی یاامیری خوانی وگرفتن فال حافظ و فال گردو از مهمترین مراسم چله شو در مازندران است.
نظرات